گیت منطقی NOR

گیت منطقی NOR، ترکیبی از یک گیت منطقی دیجیتال OR و یک وارون‌ساز یا گیت NOT در اتصال سری با یکدیگر است.

گیت NOR شامل‌شدن (Not برای OR)، دارای یک خروجی است؛ که به‌صورت نرمال در سطح منطقی “1” قرار دارد و تنها در زمانی به حالت LOW” (پایین)” و سطح منطقی “0” می‌رود؛ که یکی از ورودی‌های آن در سطح منطقی “۱” باشد. گیت منطقی NOR معکوس یا “مکمل” شکل گیت OR است؛ که قبلا آن را دیدیم.

معادل گیت منطقی NOR

منطق یا عبارت بولی که بیان‌کننده‌ی یک گیت منطقی دیجیتال NOR است؛ به‌صورت ضرب منطقی بوده و عمل مکمل‌سازی ورودی‌ها را انجام می‌دهد. عبارت بولی برای یک گیت منطقی NOR یک علامت مثبت،(+) به‌همراه یک خط(-) برروی عبارت بوده و NOT یا نفی منطقی آن است و گیت NOR عبارت بولی   را به ما می‌دهد.

پس می‌توانیم عملکرد یک گیت منطقی NOR با دو ورودی را، به‌صورت زیر بیان کنیم:

“اگر A و B هردو، صحیح (NOT true) نباشند؛ Q صحیح است (true).”

گیت NOR با ترانزیستور

یک گیت منطقی NOR دو ورودی ساده را می‌توان با استفاده از سوئیچ‌های ترانزیستور- مقاومت RTL و ورودی‌های مستقیما متصل به بیس‌های ترانزیستور، همانطور که در زیر نشان داده شده‌است؛ ساخت. هردو ترانزیستور، برای خروجی Q، باید قطع و”خاموش(OFF)” باشند.

گیت‌های منطقی NOR، با استفاده از مدارهای دیجیتال برای تولید تابع منطقی موردنظر، در دسترس هستند و دارای نمادی هستند؛ که شکل آن، نشان‌دهنده‌ی عملکرد منطقی گیت OR با یک دایره است و گاهی، این دایره، “حباب وارون‌ساز” نامیده می‌شود و در خروجی مربوطه، نشان‌دهنده‌ی نماد گیت NOT با عملکرد منطقی گیت NOR است.

انواع گیت منطقی دیجیتال "NOR"

گیت منطقی NOR با دو ورودی

جدول درستی

به صورت A OR B به ما NOT Q را می‌دهد

نماد

عبارت بولی ¯(Q= (A+B 

گیت منطقی NOR با سه ورودی

جدول درستی

به صورت A OR B OR C به ما NOT Q را می‌دهد

نماد

عبارت بولی ¯(Q= (A+B+C

همانند تابع OR که پیش از این دیدیم؛ تابع NOR نیز می‌تواند دارای هر تعداد ورودی منحصربفرد باشد و ICهای گیت NOR، در انواع پکیج‌های استاندارد 2، 3 و 4 ورودی، موجود می‌باشند. اگر برای مثال، ورودی‌های اضافی موردنیاز باشند؛ برای به‌دست آوردن مقدار ورودی موردنیاز، می‌توان گیت‌های استاندارد NOR را باهم کسکید کرد.

یک گیت چهار ورودی NOR

از این‌رو، عبارت بولی برای گیت منطقی NOR با چهار ورودی، خواهدبود:

اگر تعداد ورودی‌های موردنیاز، فرد باشد؛ هر ورودی “استفاده‌نشده” را می‌توان با اتصال مستقیم آن‌ها به زمین و با استفاده از مقاومت‌های “پول-داون (Pull-down)”، در حالت پایین (LOW) نگه‌داشت.

گاهی تابع منطقی NOR با نام تابع پیرس (Pierce Function) شناخته می‌شود و با عملگر فلش رو به پایین A↓B نشان داده می‌شود

گیت "جامع" NOR

همانند گیت NAND که در مقاله‌ی پیشین مشاهده شد؛ گیت منطقی NOR، نیز می‌تواند به‌عنوان یکی از انواع گیت “جامع”، دسته‌بندی ‌شود .از گیت‌های NOR نیز همانند گیت NAND می‌توان برای تولید هر نوع تابع گیت منطقی دیگر، استفاده کرد و از طریق اتصال آنها به یکدیگر در ترکیب‌بندی‌های مختلف، سه نوع گیت اصلی OR، AND و NOT را برای مثال، می‌توان تنها با استفاده از گیت‌های NOR بدست آورد.

گیت‌های منطقی مختلف با NOR

و همانند سه نوع رایج فوق، گیت‌های -ORانحصاری، -NORانحصاری و گیت استاندارد NOR را می‌توان تنها با استفاده از گیت‌های NOR منحصربفرد ساخت.

IC گیت منطقی دیجیتال NOR که بیشتر دردسترس است؛ شامل:

TTL- گیت منطقی NOR

CMOS- گیت منطقی NOR

گیت NOR دو ورودی چهارتایی 7402

در مقاله بعدی در مورد گیت‌های منطقی دیجیتال، تابع منطقی دیجیتال OR-انحصاری(Exclusive-OR) را در هردو مدار منطقی TTL و CMOS ، به‌همراه تعریف جبر بولی و جدول درستی آن، بررسی خواهیم‌کرد.