مقاله خلاصه تقویت کننده‌های عملیاتی که مشخصات اصلی پیکربندی‌های مختلف تقویت کننده عملیاتی را مشخص می‌کند.

می‌توانیم این بخش به پایان برسانیم و تقویت کننده‌های عملیاتی را با خلاصه‌ای از انواع مختلف مدارهای آپ امپ و پیکربندی‌های مختلف آنها، که در مقاله‌های قبل مورد بحث قرار گرفته است، بررسی کنیم.

شرایط عمومی تقویت کننده عملیاتی

  • تقویت کننده عملیاتی، یا با نام رایج‌تر آن، آپ امپ، هنگامی که در حالت حلقه باز استفاده شود، می‌تواند یک تقویت کننده ایده‌آل با بهره و پهنای باند بینهایت باشد. بهره‌های DC آپ‌امپ‌های واقعی، معمولا بیش از 100000 یا 100dB هستند.
  • ساختار ساده آپ امپ، یک قطعه ۳ ترمینال با ۲ ورودی و ۱ خروجی است (بدون در نظر گرفتن اتصالات تغذیه).
  • تقویت کننده عملیاتی از دو منبع مثبت (+V) و منفی (-V) تغذیه می‌شود، یا می‌تواند با یک ولتاژ منبع تغذیه DC تک کار کند.
  • دو قانون اصلی مرتبط با تقویت کننده عملیاتی این است که دارای یک امپدانس ورودی بینهایت است (∞=Z)، که در نتیجه آن «هیچ جریانی به هیچ یک از دو ورودی آن وارد نمی‌شود» و ولتاژ آفست ورودی صفر است (V۱=V۲).
  • همچنین یک تقویت کننده عملیاتی دارای امپدانس خروجی صفر است (Z=0).
  • آپ امپ‌ها تفاوت بین سیگنال‌های ولتاژ اعمال شده به دو ترمینال ورودی خود را حس می‌کنند و سپس آن را در یک بهره از پیش تعیین شده ضرب می‌کنند.
  • این بهره (A) اغلب به عنوان «بهره حلقه باز» تقویت کننده شناخته می‌شود.
  • بستن این حلقه باز با اتصال یک قطعه مقاومتی یا راکتانسی بین خروجی و یک ترمینال ورودی آپ امپ، این بهره حلقه باز را بسیار کاهش می‌دهد و کنترل می‌کند.
  • آپ امپ‌ها را می‌توان به صورت دو پیکربندی اصلی، وارونگر و غیر وارونگر، متصل کرد.

دو مدار اصلی تقویت کننده عملیاتی

۱. دو مدار اصلی آپ امپ ها : معکوس کننده و غیر معکوس کننده

  • در فیدبک منفی، که در آن ولتاژ برگشتی با ورودی «ضد فاز» است، بهره کلی تقویت کننده کاهش می‌یابد.
  • در فیدبک مثبت، که در آن ولتاژ برگشتی با ورودی «هم فاز» است، بهره کلی تقویت کننده افزایش می‌یابد.
  • با اتصال مستقیم خروجی به ترمینال ورودی منفی، فیدبک ۱۰۰% حاصل می‌شود و در نتیجه یک مدار دنبال کننده ولتاژ (بافر) با بهره ثابت ۱ (واحد) به دست می‌آید.
  • با تغییر مقاومت فیدبک ثابت (Rf) به یک پتانسیومتر، بهره مدار قابل تنظیم خواهد بود.

بهره آپ امپ

۲. گین تقویت‌کننده عملیاتی

  • بهره حلقه باز، به نام حاصل ضرب بهره در پهنای باند یا GBP، می‌تواند بسیار زیاد باشد و معیاری برای کیفیت تقویت کننده است.
  • GBP بسیار زیاد، مدار تقویت کننده عملیاتی را ناپایدار می‌کند، زیرا یک سیگنال ورودی در حد میکرو ولت باعث می‌شود که ولتاژ خروجی به حالت اشباع برسد.
  • با استفاده از یک مقاومت فیدبک (Rf) مناسب، می‌توان بهره کلی تقویت کننده را با دقت کنترل کرد.

تقویت کننده‌های تفاضلی و جمع کننده

۳. آپ امپ های جمع کننده و تفاضلی

  • با افزودن مقاومت‌های ورودی بیشتر به ترمینال‌های وارونگر یا غیر وارونگر، می‌توان جمع کننده ولتاژ تولید کرد.
  • برای تولید تقویت کننده‌های ابزار دقیق با امپدانس بالا، می‌توان آپ امپ‌های دنبال کننده ولتاژ را به ورودی تقویت کننده‌های دیفرانسیلی اضافه کرد.
  • تقویت کننده دیفرانسیلی یک خروجی تولید می‌کند که متناسب با تفاضل دو ولتاژ ورودی است.

مدارهای تقویت کننده عملیاتی مشتق گیر و انتگرال گیر

۴. آپ امپ های مشتق گیر و انتگرال گیر

  • تقویت کننده انتگرال گیر یک خروجی تولید می‌کند که عملکرد ریاضی انتگرال است.
  • تقویت کننده مشتق گیر یک خروجی تولید می‌کند که عملکرد ریاضی مشتق است.
  • تقویت کننده‌های انتگرال گیر و مشتق گیر، هر دو دارای یک مقاومت و یک خازن متصل به آپ امپ هستند و تحت تاثیر ثابت زمانی RC آن قرار می‌گیرند.
  • در شکل اصلی خود، تقویت کننده‌های مشتق گیر مشکل ناپایداری و نویز دارند، اما می‌توان اجزای اضافی برای کاهش بهره کلی حلقه بسته اضافه کرد.